Leestijd 4 minuten - 4 april 2023
Verzuim verminderen door aandacht voor de overgang
Elke vrouw krijgt er op een bepaald moment mee te maken: de overgang. In deze periode, die wel 10 jaar kan duren, treden er in het lichaam diverse hormonale veranderingen op. Dit gaat dan ook vaak gepaard met klachten. Deze klachten worden in de praktijk niet altijd herkend. 35% van het verzuim van vrouwen tussen de 40 en 60 jaar is gerelateerd aan de overgang. Meer aandacht voor de overgang op de werkvloer kan het verzuim terugdringen met maar liefst 10%. Reden genoeg om hier aandacht aan te besteden binnen jouw organisatie.
Overgangsklachten herkennen
Niet elke vrouw ervaart dezelfde overgangsklachten. Ook de intensiteit verschilt per persoon. Opvliegers, een frozen shoulder en hartkloppingen zijn bekende klachten. “Maar je kunt ook denken aan stemmingswisselingen en nachtzweten en een hele reeks klachten die makkelijk verward kunnen worden met stressklachten. Van slaapstoornissen tot oververmoeidheid, hoofdpijn, spier- en gewrichtsklachten”, vertelt bedrijfsarts Rulanda van Kruysbergen.
Wat voor rol kun je als organisatie hierin spelen? Door jouw werknemers goed voor te lichten over de verschillende soorten overgangsklachten, kunnen zij vervolgens een goede diagnose laten stellen door hun bedrijfsarts. Op deze manier kun je jouw werknemers vanaf het begin goed ondersteunen.
Invloed van de overgang op het werken
Het is voor vrouwen in de overgang niet altijd makkelijk en mogelijk om optimaal te presteren op werk. Rulanda: “Als je slecht geslapen hebt, omdat je last had van nachtzweten en tien keer wakker bent geweest, is het logisch dat je ’s morgens niet echt uitgerust bent.” Voor werknemers is het dan fijn als ze flexibel met hun werktijden om kunnen gaan. Zo kunnen ze na een nacht slechter slapen wat later beginnen op de dag. Hierdoor zullen werknemers productiever zijn.
Recent onderzoek wijst uit dat gemiddeld 0,5% van de verzuimkosten toe te schrijven zijn aan overgangsklachten. Rulanda: “Bij grote organisaties gaat dat om fikse bedragen, die je terug zou kunnen dringen met de juiste maatregelen. En met de juiste maatregelen draag je natuurlijk ook bij aan de kwaliteit van leven en werk tijdens de overgang.” Vrouwen hebben vaak behoefte aan begrip voor wat ze doormaken. Ze willen niet geconfronteerd worden met flauwe grappen of ongewenste opmerkingen over opvliegers. Een kleine verandering of maatregel kan voor vrouwen met overgangsklachten al positieve impact hebben.
Toenemende aandacht voor overgangsklachten bij werknemers
Het onderwerp overgang krijgt in Nederland steeds meer aandacht. Het staat bijvoorbeeld vaker op de politieke agenda. In Amsterdam is er onlangs een overgangspoli geopend waar vrouwen terecht kunnen met hun overgangsklachten. Ook wordt er tijdens de Week van de Overgang, dat op 17 april begint, op verschillende manieren aandacht besteed aan het onderwerp.
Uit eerdere ervaringen blijkt dat als organisaties werknemers in de overgang ondersteunen, dat uitval onder deze groep afneemt. Rulanda: “Een zorgorganisatie in het Noorden van het land heeft een training over de overgang gegeven aan zowel mannelijke als vrouwelijke leidinggevenden. Deze training heeft uiteindelijk het verzuim laten afnemen.” Met alleen al bewustwording verhoog je dus de duurzame inzetbaarheid binnen jouw organisatie. Daarnaast werken organisaties op deze manier aan een positiever imago. In tijden waarin het behouden en aantrekken van personeel belangrijker is dan ooit, is een goed imago erg belangrijk.
Wat kun je als werkgever doen?
Elke organisatie heeft een andere behoefte. Het is wat dat betreft maatwerk. Zo kan jouw organisatie bijvoorbeeld meer baat hebben bij meer toilet- en doucheruimtes of bij het oprichten van werkgroepen. Deze werkgroepen brengen structureel in kaart waar vrouwen in de overgang behoefte aan hebben. Op deze manier kun je altijd passende maatregelen nemen. Andere maatregelen die je als organisatie kunt nemen zijn:
- Opfrismomenten: door overgangsklachten kunnen medewerkers meer gaan zweten, vooral als deze medewerkers synthetische kleding dragen. Het helpt als medewerkers meerdere momenten kunnen inplannen om zichzelf op te frissen. Vrouwen zullen zich hierdoor mentaal sterker voelen.
- Rustruimtes: vrouwen kunnen door de klachten slechter slapen. Om de overgangsperiode dragelijker te maken, is het fijn als er een ruimte beschikbaar is waar zij even tot rust kunnen komen.
- Open en veilige cultuur: praten lucht op. Vrouwen vinden het fijn als ze af en toe hun hart kunnen luchten. Moedig vrouwen aan om hun klachten te bespreken met collega’s en leidinggevenden. Op deze manier creëer je meer begrip voor overgangsklachten.
- Flexibele werktijden: om het energielevel op peil te houden na een nacht slechter slapen, helpt het als vrouwen later op de dag kunnen beginnen. Bied als werkgever ruimte om werktijden anders in te richten. Het tijdelijk laten opnemen van verlof kan ook helpend zijn.
- Promoten gezonde leefstijl: gezond eten, genoeg bewegen, niet roken en matigen met alcohol dragen positief bij aan overgangsklachten. Zorg er bijvoorbeeld voor dat er in de werkomgeving genoeg aanbod is van gezonde producten, zoals fruit.
- Voorlichting: Arbo Unie verzorgt ook voorlichtingsbijeenkomsten over de overgang. Deze bijeenkomsten zijn niet alleen gericht op vrouwen die er gezien hun leeftijd mee te maken krijgen of hebben, maar ook voor leidinggevenden en HR-medewerkers.
Meer weten?
Wil je meer informatie over overgangsverschijnselen, de impact daarvan op gezondheid en werk en welke rol Arbo Unie kan vervullen in de voorlichting van medewerkers, leidinggevenden en HR? Neem dan contact op met jouw vaste contactpersoon.