Sociaal isolement: hoe erg kan het zijn?

Volgens recente cijfers heeft 38 tot 65 procent van de bevolking last van eenzaamheid, afhankelijk van de leeftijdscategorie. Ernstige eenzaamheid speelt bij 9 tot 13 procent. Giny Norder, bedrijfsarts bij Arbo Unie: “Sociaal isolement is niet helemaal hetzelfde als eenzaamheid: mensen die veel sociale contacten hebben, kunnen ook eenzaam zijn. En een zelfgekozen sociaal isolement hoeft niet tot eenzaamheid te leiden. Dat neemt niet weg dat er een sterke correlatie is. En tijdens de coronacrisis zijn de cijfers flink gestegen, met alle risico’s van dien. 

Wat kun je als leidinggevende doen?

Uit onderzoek naar de gezondheidseffecten van sociaal isolement blijkt onder meer dat een gebrek aan sociale contacten impact heeft op je bloeddruk en je afweersysteem. Ook neemt bijvoorbeeld het risico op obesitas toe. “Andersom is het hebben van sociale contacten juist een buffer tegen stress”, zegt Giny. “Goede sociale contacten kunnen helpen een burn-out te voorkomen. Als werkgever of leidinggevende kun je daaraan bijdragen. Dat begint met zelf actief contact houden met je medewerkers en contacten binnen de teams en de afdelingen te bevorderen. Houd belrondes, zorg voor subgroepjes voor onderling contact, creëer contactmomenten. En ga het gesprek aan: ‘Hoe zit dat bij jou?’ Waar gepraat wordt, is ruimte voor oplossingen.”

Acht stappen om een sociaal isolement te doorbreken

• In coronatijd missen mensen juist ook het contact met mensen die wat verder van hen afstaan. Het praatje met collega’s, een kopje koffie bij de buren. Een eenvoudige maar effectieve tip is dan ook: ga boodschappen doen in plaatselijke winkels. Bij de lokale groenteman raak je veel makkelijker even in gesprek dan in de supermarkt;
• Neem weer eens contact op met oude vrienden die je uit het oog verloren bent. Via sociale media vind je tegenwoordig bijna iedereen eenvoudig terug.;
• Stop met zeggen dat je het druk hebt. Dat is namelijk een signaal waardoor anderen juist minder contact met jou gaan opnemen;
• Word lid van een club. Dan ontmoet je automatisch mensen met wie je ten minste één interesse deelt. Een groepssport werkt ook goed om sociale contacten te leggen. Of sluit je aan bij een buurtinitiatief;
• Het helpt ook enorm om anderen te helpen. Denk aan boodschappen doen voor je buren die niet zo goed ter been zijn, of de hond van een ander uitlaten. Kijk om je heen wie je hulp kan gebruiken. Of meld je ergens aan als vrijwilliger; er worden overal maatjes gezocht;
• Sociale media kunnen helpen om je sociale contacten te onderhouden, maar wees je ervan bewust dat contacten via het scherm echte fysieke contacten niet kunnen vervangen. Leg je scherm dus ook regelmatig aan de kant;
• Heel belangrijk: probeer je oordeel uit te stellen en denk niet voor een ander. Als je bijvoorbeeld overweegt iemand te bellen, laat je dan niet weerhouden door de gedachte dat die ander daar niet op zit te wachten, of dat het waarschijnlijk nét niet uitkomt. Laat dat die ander zelf maar beslissen;
• Merk je dat je er zelf niet uitkomt? Zoek dan hulp en maak je probleem bespreekbaar. Een bedrijfsmaatschappelijk werker kan je bijvoorbeeld heel goed adviseren.

Meer weten?

Een gezonde leefstijl heeft positieve effecten op het functioneren van medewerkers. Zo helpt een gezond sociaal leven stress te verlagen. Wil je meer weten over hoe Arbo Unie voor een gezonde leefstijl in jouw organisatie zorgt? Neem dan contact op met Giny Norder, bedrijfsarts bij Arbo Unie.