Leestijd 3 minuten - 4 februari 2025
Onderzoek naar overgang en werk uit de startblokken
Zo’n 1,8 miljoen werkende vrouwen in Nederland zijn in de overgang. Ondertussen worden overgangsklachten nog altijd verward met stress of een burn-out. Hierdoor krijgen vrouwen die er last van hebben niet de juiste behandeling. Hoe kan het beter? Waar zijn vrouwen mee geholpen? En welke rol kunnen leidinggevenden daarin spelen? Deze vragen staan centraal in een nieuw onderzoek van het consortium Overgang en Werk, waar de Stichting Arbo Unie Nederland deel van uitmaakt.

Help mee om overgangsklachten te lijf te gaan
Tijdens de overgang, die wel tien jaar kan duren, treden er in het vrouwenlichaam allerlei hormonale veranderingen op. Deze gaan vaak gepaard met mentale en fysieke ongemakken, van hartkloppingen tot opvliegers, stemmingswisselingen en oververmoeidheid. Deze ongemakken kunnen van invloed zijn op het welzijn van vrouwen en hun functioneren. “Dat de link met de overgang niet altijd wordt gelegd, ook niet door de vrouwen zelf, heeft ermee te maken dat er nog altijd een taboe op rust”, vertelt Martijn Brinkman van Stichting Arbo Unie Nederland. “Hierdoor blijft de kennis over dit onderwerp achter. Gelukkig zien we dat er meer aandacht komt voor de overgang en de gevolgen ervan. Ook bij werkgevers groeit het besef dat ze er ‘iets’ mee moeten. En daarmee neemt de behoefte aan concrete handvatten toe. Hoe je ermee omgaat en het onderwerp bespreekbaar maakt wordt vaak nog als lastig ervaren. Stichting Arbo Unie Nederland heeft de expertise van verschillende organisaties bij elkaar gebracht om een gerichte, aantoonbaar effectieve aanpak Overgang en Werk te ontwikkelen én in de praktijk te toetsen.”
Kennis en kunde gebundeld
Naast bedrijfsartsen en het Arbo Unie Kennisinstituut Werk en Gezondheid is het Amsterdam Universitair Medisch Centrum (Aumc) aangehaakt, dat actief onderzoek doet rondom de overgang. Ook het gespecialiseerde platform Vi Health doet mee. Daarnaast is Social Finance NL betrokken, een organisatie die maatschappelijke impact aanjaagt – onder andere via innovatieve financieringsvormen. Marleen ten Damme van Vi Health: “Elke partij brengt zijn eigen expertise in. Wij bieden bijvoorbeeld al diverse bewezen hulpmiddelen om vrouwen én hun werkgevers te ondersteunen. Zoals een datagedreven app die vrouwen begeleidt en adviseert op basis van hun persoonlijke situatie, en workshops voor medewerkers en leidinggevenden. Hier halen we mooie resultaten mee, maar we zien ook dat door samenwerking meer mogelijk is. Daarom zijn we ook zo blij dat we nu de krachten gebundeld hebben voor dit onderzoek.”
Op weg naar een blauwdruk
Een van de doelen van het onderzoek van het consortium is om een blauwdruk op te leveren voor een succesvolle implementatie in uiteenlopende organisaties. En tot een ondersteuningsaanpak te komen die de organisaties, hun leidinggevende en vrouwen in de overgang daadwerkelijk verder helpt. En waarin de onderdelen bewezen effectief zijn én elkaar versterken. Martijn: “Zo is deze samenwerking – die gefinancierd wordt vanuit de Stichting Arbo Unie Nederland – een mooi voorbeeld van onze bewuste keuze voor ‘profit for purpose’. Dit houdt in dat wij ons dividend inzetten voor onderzoek, kwaliteitsverbetering en concrete toepassingen in de preventieve bedrijfsgezondheidszorg. Precies wat we met dit praktische onderzoek doen. De resultaten worden bovendien gepubliceerd, zodat ook andere partijen er hun voordeel mee kunnen doen. En de maatschappelijke impact hopelijk nóg groter wordt.”
Deelnemende bedrijven welkom!
De komende twee jaar onderzoeken de samenwerkende partijen met elkaar welke factoren van belang zijn om in organisaties succesvol een ondersteuningsprogramma te implementeren voor vrouwen in de overgang. Hiervoor stellen ze een aanpak samen waarin ze hun kennis, ervaring en eigen data combineren met bestaand onderzoek. Martijn: “Dit programma willen we bij organisaties in de praktijk uitvoeren. Zodat we inzicht krijgen in wat er nodig is om het goed te laten landen én om de impact van de diverse onderdelen en het programma als geheel te kunnen meten. Bijvoorbeeld op verzuimcijfers, functioneren en werkgeluk. We denken in eerste instantie aan sectoren zoals zorg en onderwijs, waar relatief veel vrouwen van 40+ werken en we dus veel impact kunnen maken. Bovendien heb je hier de uitdaging dat bepaalde interventies die vrouwen met overgangsklachten helpen, moeilijker zijn toe te passen dan bijvoorbeeld in een kantooromgeving. Zoals aangepaste werktijden om vermoeidheidsklachten te verminderen. Maar ook bedrijven in andere sectoren nodigen we graag uit.”
De waarde van impact
Waar Arbo Unie, Uamc en Vi Health hun inhoudelijke kennis en kunde inbrengen, verzorgt Social Finance de projectleiding en de impactmetingen. Jolanda Hovius van Social Finance NL: “We weten dat er voor iedereen winst te halen is als je overgangsklachten bespreekbaar maakt en de juiste handvatten beschikbaar stelt om vrouwen hierin de ondersteunen. Voor de vrouwen zelf, voor hun leidinggevenden, collega’s en werkgevers, voor verzekeraars, de zorg, voor de hele samenleving. Die maatschappelijke waarde maken wij inzichtelijk door de effecten te meten en voor diverse belanghebbenden naar euro’s te vertalen in een maatschappelijke businesscase. Niet alleen om zichtbaar te maken dat een goede aanpak loont en daarmee organisaties over de streep te trekken, maar ook om betere afwegingen te maken: welke interventies verdienen zichzelf terug en welke zijn relatief kostbaar voor wat ze opleveren? Bij wie komen de kosten en bij wie de baten terecht, en hoe brengen we daar de juiste balans in?”
Meer weten of meedoen aan Overgang en Werk?
Wil je meer informatie over hoe Arbo Unie je medewerkers, leidinggevenden en organisatie kan ondersteunen bij vraagstukken rondom de overgang? Of ben je geïnteresseerd in het programma Overgang en Werk voor jouw organisatie en wil je meedoen aan het onderzoek? Neem dan contact op met martijn.brinkman@arbounie.nl.
Ontvang onze maandelijkse nieuwsbrief
Ontdek onze artikelen, whitepapers, podcasts en meer.
